Daniel 1.
03-11-2013.

Passen wij in deze wereld?
Ik ben de afgelopen twee weken tegen verschillende zaken aangelopen.
Een huisarts maakt een erg korte bocht in zijn hulp aan een stervende. Is in feite gewoon grensoverschrijdend en wordt terecht gecorrigeerd.
Minister Schippers constateert vervolgens dat we nog eens moeten kijken naar de ruimte die we hebben in ons land. Want kennelijk heeft de maatschappij behoefte aan meer ruimte dan er nu is.
Kennelijk?????

De meest betrouwbare bank van NL is door de mand gevallen.
Die jongens van de Rabo
waren vrolijk aan het feesten en bedriegen
en bleken onbetrouwbaar.

En zwarte Piet wordt bedreigd.

Hoe staan we daar in als gelovigen?
Het kan goed zijn om te beseffen
dat dat ook voor Daniel en zijn kornuiten de wereld op zijn kop stond.
Ze waren volkomen ontworteld in Babel.
Laten we nuchter zijn: dat leven rond Jeruzalem was ook niet alles.
Je zag het verval naderen.
Maar nu is het definitief.
Het land waar de God van Israël zulke grote beloften voor had gedaan is leeg geroofd.
De tempel is ontmanteld en van rijkdommen ontdaan.
En Daniel en zijn vrienden zijn terecht gekomen in Sinear.
Daar waar vroeger de toren van Babel werd gebouwd.
Symbool van de mens die zich tegen God verzet.
Maar nu heeft die mens de tempel van God leeggeroofd.
Gods volk is uit het beloofde land weggevoerd.
En die vrienden worden beroofd van de namen waar ze mee de toekomst in konden. In hun namen klonk vertrouwen op de God van Israël, in hun nieuwe namen klinkt afhankelijkheid van de goden van Babel.

Alles lijkt voorbij.
Onthechting en ontworteling.

Maar let op de geweldige boodschap.

De Here leverde Jojakim aan Nebukadnessar uit en gaf hem een deel van de voorwerpen van Gods tempel in handen.

Dit is goed nieuws.
1. God aan het werk.
2. God reageert op de zonde van de mens.
3. God werkt buiten Israël.

1. God aan het werk.
Reactie op de ontrouw van het volk.
God had gezegd dat het zo zou gebeuren en nu wordt dat waar. Als het volk Hem niet zou dienen zou de straf komen. Nu is die straf er.

Zoals altijd in dit soort verhalen betekent het niet dat God alles wat die heidense koningen deden goed vond. Nebudkadnessar was niet een pop aan een touwtje die precies de bewegingen van de Heer volgde.
Maar we leren hier dat God aan het werk is.

Dat blijkt ook aan het einde van het hoofdstuk.
Daniel blijft aan het hof tot het eerste jaar van het koningschap van Cyrus.
Als de macht van Nebukadnessar al is gebroken is de dienaar van God nog steeds aan het hof.

2. God reageert op zonde.
Die ellende overkomt het volk omdat het niet geluisterd heeft.
Er was afgodendienst en onrecht in het land.
Het is de zonde van het volk die er voor zorgt dat die mensen worden weggevoerd.

3. God werkt buiten Israël.
We zien in dit hoofdstuk dat de gelovigen wel zijn weggehaald in het land dat God had beloofd, maar dat God ook buiten dat land werkt.
Ook daar is Hij te vertrouwen.
Ook daar verhoort Hij gebed.
We zien hier de deur van het evangelie al opengaan.
Een bijbelse waarheid,
die steeds meer aan het licht komt in het OT
We kennen de bijbelse profetie, o.a. uit Jesaja 66 De tijd is gekomen om alle landen en volken bijeen te brengen. Ze zullen komen en mijn luister zien.

Een waarheid die volkomen doorbreekt als we zien hoe Jezus zijn discipelen er op uit stuurt.
Maak alle volken tot mijn discipelen!

Als we dat in beeld houden hebben we een houvast in de verwarring.
Omdat we Gods werk blijven zien.
Omdat we zijn aanwezigheid kunnen zien in de wereld die van Hem vervreemd lijkt.
Omdat we bescheiden onze rol op ons nemen want we weten dat wij de wereld niet kunnen vormgeven zoals God dat wil.

Wat betekent dat in de verwarring van onze tijd?

1. Neem je plek in.
2. Dien God met je hart.
3. Ken je plek.

1. Neem je plek.
Er is in deze wereld geen domein waar je als gelovige niet zou kunnen werken.
Dit is een overdrijving, maar minder dan we denken. (er blijven beroepen waar je als gelovige niet in kan werken)
Kijk naar Daniel en zijn vrienden.
Dat leven aan het hof was ronduit heidens.
Ze hebben zich verdiept in de theologie van de goden waar ze naar vernoemd zijn.
En ze hebben niet gesaboteerd.
Ze hebben de oproep van Jeremia (die we gezongen hebben met gezang 37) waar gemaakt:
Bid tot de Heer voor de stad waarheen ik jullie heb weggevoerd en zet je in voor haar bloei, want de bloei van de stad is ook jullie bloei.

Neem je plek in in deze wereld.
En durf dan ook gelovig op de grensgebieden te staan, zoekend naar Gods wil.

Onze tijd schreeuwt om artsen en verpleegkundingen, bankiers en makelaars, wetenschappers en landbouwers die volgeling zijn van Jezus Christus.
Om de confrontatie aan te gaan.
Maar ook om met lef het risico te nemen en met wijsheid de grenzen te zoeken.
Dan sta je aan een bed en je komt er niet uit:
is het palliatieve sedatie
of gaat het naar euthanasie.
Durf te staan voor het leven
en bescheiden de grenzen van de mogelijkheden te erkennen.
En ja, soms maakt een gelovige vieze handen.
Het kan niet anders, we zijn geroepen in een wereld te leven die vol is van vuil.

2. Dien God met je hart.
Het is opvallend dat Daniel en zijn vrienden zo’n duidelijke keuze maken als het gaat over dat eten.
Dat is ook wat eigenaardig.
Want waar zij zich precies op beroepen is niet helemaal duidelijk.
De reinheidswetten van het OT verbieden helemaal niet om wijn te drinken en vragen ook niet een leven als vegetariër.
De details laten we even voor wat ze zijn.
Wellicht over twee weken verder.

Maar opvallend is dat zij een standpunt durven innemen op een punt dat kennelijk niet te onderhandelen is.
En dat is gebaseerd op hun leven met God.

Dien God met je hart en durf er van te getuigen.
Dan weet je waar je staat en wat de bandbreedte is.
Dan durf je het goede te doen en risico te lopen.

3 Ken je plek.
Blijf bedenken hoe God de menselijke maat overstijgt.
Hij heeft het leven in de hand en Hij is bezig met deze wereld.
Zelfs door een heidens land als Babel heen.

Vertrouw er op dat Hij leidt.
Maar bedenk ook hoe dat volk in Babel kwam.

Gods trouw die reageerde op zonde.
Als je bescheiden op God vertrouwt
durf je je plek te nemen.
Maar dan ken je ook je eigen plek.

Wij maken deel uit van de zonde van de mens.
En we dragen hoe dan ook de gevolgen van het feit dat we gezamenlijk zondig zijn.
Ook als we niet persoonlijk over de schreef van God geboden zijn gegaan.
Kijk naar Daniel en zijn vrienden.
Als alle Israëlieten op God hadden vertrouwd zoals zij dat deden
dan zou die ballingschap naar Babel niet nodig zijn.
Maar zij dragen mede de last.

Dat brengt een gezonde bescheidenheid met zich mee.

Die bescheidenheid hebben we misschien deze dagen vooral nodig in het gesprek over zwarte Piet.

Het is een bizar gesprek.
Je kan er ook leuke grappen over maken.
Wij hebben Fokke en Sukke uitgeknipt en altijd als we deur uitgaan vernemen we nog even hun wijsheid:
“Zwarte Piet bestaat eigenlijk helemaal niet”.

Leuk.
Maar niet helemaal waar.
Zoals wij hier bij elkaar zitten kunnen we voor 99% niet van binnenuit meemaken wat dat spel eigenlijk met donkere mensen doet.
Ook donker gekleurde broers en zussen die helemaal niet er op uit zijn lastig te zijn of te zeuren.
Maar ze voelen pijn door wat wij een feest noemen.

Zou onze uitdaging niet zijn dat we op een evenwichtige manier het gesprek aan gaan.
Proef toch eens de woede in de media.
Laat de scheldpartijen en doodsbedreigingen eens bij je binnen.
Kennelijk wordt er een gevoelige snaar geraakt in ons blanke bewustzijn.

Zou dat misschien de zonde kunnen zijn?
De zonde die we geen van allen zelf hebben begaan,
niemand van ons hier heeft slaven gehouden of aan de handel verdiend,
maar de zonde kan wel doorwerken.

De gevolgen werken door.
Je kan heel hard schreeuwen om het te ontkennen.
Boos worden over de aantasting van de cultuur.

Je kan ook proberen te ander te ontmoeten.
Omdat God onze cultuur te buiten gaat.
Zeker het pietluttige deel van die cultuur.

Omdat we geroepen zijn in een veranderende wereld christen te zijn.
En dan ook in een wereld die letterlijk van kleur verschiet.

Als je beseft dat God optreedt in deze wereld omdat wij als mensen zondig zijn.
dan zou je tenminste je best kunnen doen om te luisteren.
Misschien doet die witte zonde van vroeger nog wel steeds pijn in zwarte harten van nu.

Misschien betekent leven in deze wereld dan in ieder geval niet meedoen met het harde tegengeluid
en bescheiden op zoek naar wat de ander beweegt.

Bid voor de stad.
En luister naar elkaar.
Om zo iets te laten zien van de God die grenzen te buiten gaat
om mensen te ontmoeten.